Prorodzinna rezolucja przyjęta przez ONZ bez głosowania

Adobe Stock

• Projekt rezolucji „Obserwacja trzydziestej rocznicy Międzynarodowego Roku Rodziny w 2024 roku” został przyjęty przez Trzeci Komitet Zgromadzenia Ogólnego ONZ, zajmujący się sprawami społecznymi, humanitarnymi i kulturowymi.

• Rezolucja wzywa państwa członkowskie do należytego uwzględnienia rozwoju przyjaznego rodzinie i zorientowanego na politykę rodzinną, która ma przyczynić się do pełnego dobrobytu przyszłych pokoleń.

• W dokumencie pojęcie „seksualna i reprodukcyjna opieka zdrowotna” zostało zastąpione przez określenie „reprodukcyjna opieka zdrowotna”, co wywołało sprzeciw niektórych państw Zachodu, które sugerowały, że takie zapisy świadczą o „promowaniu agendy anty-LGBTQ+”.

• Tak sformułowany tekst rezolucji, częściowo oderwany od ideologicznych kwestii, wpisuje się w szereg innych dokumentów międzynarodowych, które podkreślają znaczenie rodziny. 

W Zgromadzeniu Ogólnym ONZ, w Trzecim Komitecie, miała miejsce debata nad projektem projektem rezolucji „Obserwacja trzydziestej rocznicy Międzynarodowego Roku Rodziny w 2024 roku” (rez. A/C.3/79/L.12/Rev.1). Projekt ten został przyjęty bez głosowania. Propozycja zakłada, że dzieci, aby mogły się w pełni i harmonijnie rozwijać, powinny dorastać w zdrowym środowisku rodzinnym. Państwa członkowskie są wzywane do odpowiedniego uwzględnienia rozwoju polityki rodzinnej, aby w pełni wykorzystać potencjał przyszłych pokoleń. Ponadto, projekt zachęca państwa członkowskie do dalszych inwestycji w usługi dla rodzin w celu ich wsparcia i zapobiegania bezdomności rodzinnej, wprowadzenia polityki rodzinnej odpowiadającej na zmiany demograficzne oraz wzmocnienia polityki publicznej poprzez inwestowanie w systemy zabezpieczenia społecznego i ochrony socjalnej.

Kilku delegatów wyraziło swój sprzeciw wobec punktów 17, 18 i 19 projektu rezolucji, w związku z faktem, że odniesienia do „opieki zdrowotnej w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego” zostały zastąpione przez „opiekę zdrowotną w zakresie zdrowia reprodukcyjnego”. Stanowi to odstępstwo od języka zawartego w „Agendzie 2030 na rzecz zrównoważonego rozwoju” i innych rezolucjach. Jeden z delegatów podkreślił, że „nie jest możliwe kompleksowe podejście do polityki rodzinnej bez uznania znaczenia zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego”. Inny mówca stwierdził, że projekt rezolucji został wykorzystany przez niektóre państwa członkowskie i obserwatorów do redefiniowania rodziny i „promowania agendy przeciwko LGBTQ+”, podczas, gdy tekst odwołuje się do naturalnej definicji rodziny. Państwa wspierające tradycyjne rozumienie pojęć aksjologicznych uznały przyjęcie tekstu za sukces.

Rezolucja wzywa państwa członkowskie do należytego uwzględnienia rozwoju przyjaznej rodzinie i zorientowanej na rodzinę polityki, która przyczyni się do pełnego dobrobytu przyszłych pokoleń. W punkcie 4 nawołuje również kraje członkowskie, podmioty systemu Narodów Zjednoczonych (w ramach ich odpowiednich mandatów) oraz inne zainteresowane strony do oferowania wsparcia członkom rodzin, w tym pracującym rodzicom. W rezolucji znajduje się też wezwanie do zapewnienia dostępu do pełnego i produktywnego zatrudnienia oraz godziwej pracy, a także skutecznych, odpornych i uwzględniających różnice płci systemów zabezpieczenia społecznego i usług publicznych. Zaliczają się do tego dostępna i niedroga opieka nad dziećmi, rozszerzone świadczenia rodzinne i rodzicielskie, płatne urlopy rodzicielskie i chorobowe, większa elastyczność warunków pracy oraz inwestycje w edukację rodzicielską. Punkt 5 natomiast wzywa do promowania przygotowań do obchodów trzydziestej rocznicy Międzynarodowego Roku Rodziny w 2024 roku na szczeblu krajowym, regionalnym i międzynarodowym poprzez praktyczne inicjatywy, w tym politykę i programy rodzinne odpowiadające potrzebom wszystkich rodzin.

Tak sformułowany tekst rezolucji podkreśla znaczenie instytucji rodziny, która od zawsze stanowiła fundament społeczeństwa. Wielokrotnie podkreślone w licznych dokumentach międzynarodowych, które przyjmują za punkt wyjścia założenie, że rodzina jest naturalnym środowiskiem rozwoju człowieka, rezolucja A/C.3/79/L.12/Rev.1 wpisuje się w kategorię dokumentów takich, jak np. Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych, który stanowi jeden z najważniejszych aktów międzynarodowych dotyczących praw człowieka. Choć nie zawiera wyraźnej definicji rodziny, to w wielu miejscach podkreśla jej znaczenie. W szczególności, art. 17 tego paktu gwarantuje prawo do życia rodzinnego. Głosi on, że „państwa-strony uznają rodzinę jako naturalną i podstawową komórkę społeczną i są uprawnione do ochrony”. Konwencja o prawach dziecka jeszcze bardziej szczegółowo reguluje kwestie związane z rodziną i dzieckiem. W preambule Konwencji podkreśla się, że dziecko, dla pełnego i harmonijnego rozwoju swojej osobowości, powinno dorastać w rodzinnym środowisku, w atmosferze szczęścia, miłości i zrozumienia. Artykuł 3 Konwencji stanowi, że przy podejmowaniu wszelkich działań dotyczących dzieci, najwyższy priorytet należy przyznać interesowi dziecka. Z kolei artykuł 5 nakłada na rodziców obowiązek zapewnienia optymalnych warunków dla rozwoju fizycznego i psychicznego dziecka. Konwencja wskazuje również na rolę państwa, które powinno wspierać rodziny w wypełnianiu ich funkcji wychowawczych.

– Przyjęcie rezolucji ONZ dotyczącej rodziny stanowi istotny krok w kierunku ochrony i promowania rodziny jako fundamentu społeczeństwa. Jest to potwierdzenie uniwersalnego charakteru rodziny jako podstawowej komórki społecznej, niezależnie od różnic kulturowych i historycznych. Szczególnie istotne jest podkreślenie, że rezolucja ta sprzeciwia się wszelkim próbom redefiniowania rodziny. Rezolucja ONZ zwraca uwagę na konieczność zapewnienia dzieciom zdrowego rozwoju w środowisku rodzinnym. To jasne przesłanie, które powinno stanowić podstawę polityki rodzinnej wszystkich państw – zaznacza Julia Książek z Centrum Prawa Międzynarodowego Ordo Iuris.